Op 10 december 2020 werd de Kennis- en Innovatieagenda Zuidoost Nederland gelanceerd. Een agenda opgesteld door gezondheidspartners uit Limburg en Zuidoost Brabant met als doel om de gezondheid in de gehele regio te verbeteren. Drie vragen aan dr. Helen Mertens (voorzitter van de Raad van Bestuur van het Maastricht UMC+) en prof. dr. Annemie Schols (vicevoorzitter van de Raad van Bestuur van het Maastricht UMC+ en decaan van de Faculty of Health, Medicine & Life Sciences bij de Universiteit Maastricht)* over de totstandkoming van de agenda en ambities voor de toekomst.

Hoe is de Kennis- en Innovatieagenda eigenlijk tot stand gekomen?

“Laten we voorop stellen dat het een agenda is die is opgesteld door de inbreng van tal van gezondheidspartners in onze regio”, zegt Mertens. “Van ziekenhuizen en gemeentes tot zorgverzekeraars, burgervertegenwoordigers en verzorgingsinstellingen. Tijdens verschillende conferenties en bijeenkomsten hebben we gezamenlijk de uitdagingen waar we voor staan in kaart gebracht en uitgewerkt. Onze rol als Maastricht UMC+ daarbij is vooral initiërend en faciliterend geweest.” Schols vergelijkt het met een goedlopende auto: “Om het soepel te laten functioneren heb je tal van onderdelen nodig. Zie ons daarin als de academische motor die het geheel aanjaagt. Doordat we samen met alle partners een agenda hebben opgezet, creëren we ook breed draagvlak en leggen we de verantwoordelijkheid bij ons zelf neer om de samenleving gezond te houden. Ieder vanuit zijn eigen kracht op basis van eigen kennis en kunde. Des te bijzonder is het nog eens dat we deze stappen deels ook met elkaar hebben gezet in een tijd dat de coronapandemie de maatschappij zo onder druk zet.”

Wat willen jullie uiteindelijk bereiken met de Kennis- en Innovatieagenda?

Mertens: “Het hogere doel is natuurlijk het verbeteren van de gezondheid en de zorg in onze regio. Om dat te bereiken hebben we in de Kennis- en Innovatieagenda vier hoofddoelen voor onszelf gesteld die we in 2030 gerealiseerd willen hebben: minder sociaaleconomische gezondheidsverschillen, betere ondersteuning en zorg voor ouderen, beheersbare zorgkosten en samenhang in het aanbod van ondersteuning en zorg. Om die doelen ook daadwerkelijk te bereiken, stellen we ons zelf kennis- en innovatievragen die we de komende jaren samen met onze partners zullen gaan beantwoorden.” Schols vult aan: “We krijgen daarbij ondersteuning van de Academische Werkplaatsen van de Universiteit Maastricht die specifieke expertise bezitten op de voor ons relevante thema’s. Het is tevens hun taak om de al beschikbare kennis en ervaring te bundelen. Zij zijn dan ook bij uitstek de partner om verbindingen te leggen en het kennisnetwerk in Zuidoost-Nederland te versterken. ”

Klinkt als een ambitieus plan. Hoe gaan jullie er voor zorgen dat de gezondheid in 2030 echt verbeterd is?

Schols benadrukt dat er in de gehele regio nu al iedere dag hard wordt gewerkt aan innovatieve projecten. ”We ontplooien tal van initiatieven om de gezondheid van de samenleving te verbeteren. Neem bijvoorbeeld de Gezonde Basisschool van de Toekomst om maar even dicht bij huis te blijven. Een succesvol onderzoeksproject, waarbij een gezonde leefstijl onderdeel wordt gemaakt van het dagritme van kinderen. De positieve resultaten die hieruit voort zijn gekomen, moeten we vooral niet beperken tot alleen Zuid Limburg en met elkaar delen, breder uitrollen en wellicht zelfs opschalen naar bijvoorbeeld het voortgezet onderwijs.” Mertens: “Anderhalvelijnszorg is ook zo’n voorbeeld waarmee we in Zuid-Limburg progressie boeken in diverse proeftuinen. Door specialisten en huisartsen buiten de ziekenhuismuren samen te laten werken, dragen we bij aan het creëren van samenhang in het zorgaanbod en het beheersbaar houden van zorgkosten: dat is bij uitstek de juiste zorg op de juiste plek. Alleen door open te staan voor elkaars ideeën en samenwerking te stimuleren kunnen we de goede dingen verder implementeren. Zodat we onze kennis en kunde als een olievlek verspreiden over de regio en eventueel zelfs landelijk.” De Maastrichtse bestuurders zijn het er over eens dat de samenleving de gestelde ambitie vooral ook aan den lijve moeten gaan ondervinden door concrete en tastbare initiatieven. “Dat we met behulp van onderzoek en innovatie onze regio gezonder maken. Periodiek zullen we onze voortgang evalueren en rapporteren, zodat we continu stappen kunnen blijven zetten en beter worden door meer kennis.”

Meer weten? Kijk dan op www.gezonderegio-zon.nl.
Ook kun je dit Zorgvisie-interview met Helen Mertens en Annemie Schols lezen.

* Annemie Schols is samen met Arno Hoes (decaan en vicevoorzitter Raad van Bestuur UMC Utrecht) de kartrekker van het NFU-thema ‘Onderzoek en innovatie in de regio’