Open Science

Open Science is mogelijk geworden door de opkomst van digitale technologieën en nieuwe samenwerkingsvormen. Daardoor is de wetenschap in een versnelde transitie beland. Over de grenzen van landen en sectoren kan steeds meer en sneller worden gedeeld en samengewerkt om complexe maatschappelijke en technologische vraagstukken op te lossen.

Zo werkt Open Science

De NFU neemt deel aan het Nationaal Programma Open Science, samen met onder meer de VSNU, NWO, het ministerie van OCW, ZonMw en SURF. Hoe is dit programma tot stand gekomen? Tijdens het Nederlandse EU-voorzitterschap in de eerste helft van 2016 zijn Europa-breed afspraken gemaakt over Open Science en in het bijzonder over de 100% Open Access ambitie (goede toegang tot wetenschappelijke publicaties). Resultaat van dit voorzitterschap was onder meer de Amsterdam Call for Action. Daarin werd opgenomen dat elke lidstaat een nationaal plan voor Open Science zou ontwikkelen. Begin 2017 werd dat in Nederland opgesteld (in 2021 verschijnt een nieuwe versie). Hier is het Nationaal Programma Open Science uit voortgekomen.

De NFU en zijn partners zetten zich via het Nationaal Programma Open Science in voor de bevordering en coördinatie van de transitie naar Open Science via de volgende programmalijnen:

• Open Access: onder andere gezamenlijke onderhandelingen met uitgevers
• FAIR data: onderzoeksdata optimaal geschikt maken voor (her)gebruik
• Citizen Science: wetenschappers en niet-wetenschappers doen samen onderzoek

Binnen alle programmalijnen is aandacht voor de randvoorwaarden om evaluatie- en waarderingssystemen voor onderzoekers te laten aansluiten op het vlak van: skills (stimuleren en trainen), recognition & rewards (erkennen en waarderen) en metrics (meetbaar maken van resultaten).