Maatschappelijke impact

Medisch wetenschappelijk onderzoek heeft een grote maatschappelijk impact; of het nu om fundamenteel begrip van ziekte en gezondheid gaat, of om klinisch onderzoek om nieuwe behandelmethodes te ontwikkelen.

Het Centrum voor Wetenschaps- en Technologiestudies heeft de maatschappelijke impact van het onderzoek van de umc’s bibliometrisch inzichtelijk gemaakt. Hierbij zijn de opnames van de umc-publicaties in klinische behandelrichtlijnen, beleidsdocumenten en in de media gevisualiseerd.

De visualisatie in figuur 7 toont zeven hoofdclusters in het onderzoek van de umc’s, elk weergegeven in een andere kleur. De positie en grootte van de termen laten zien hoe vaak ze voorkomen en hoe ze samenhangen. Opvallende clusters zijn onder andere:

• Rood: fundamenteel biomedisch onderzoek, met daarin ook veel COVID-19-gerelateerd onderzoek.
• Geel: oncologisch onderzoek, van behandeling tot tumorbiologie.
• Paars: neurowetenschappen en psychiatrie.
• Oranje: beeldvorming en opkomende thema’s zoals kunstmatige intelligentie.
• Blauw: maatschappelijke gezondheidsthema’s en onderzoeksmethodologie.
• Groen: cardiologisch onderzoek, van klinische trials tot risicostudies.

In de interactieve visualisatie hierboven (VOS-viewer) kun je via het pijltje links het control panel openen. Onder het tabblad ‘Clusters’ zijn drie dimensies te selecteren: inClinGL, inPolicy en inNews. Deze laten zien in hoeverre publicaties uit bepaalde onderzoeksgebieden terugkomen in respectievelijk klinische richtlijnen, beleidsdocumenten en nieuwsmedia.

• inClinGL toont de mate waarin onderwerpen zijn opgenomen in klinische richtlijnen. Vooral onderwerpen uit de klinische domeinen, zoals oncologie, cardiovasculaire zorg en chirurgie, kleuren geel tot lichtgroen: zij worden relatief vaak overgenomen in richtlijnen. Fundamenteel onderzoek kleurt vooral blauw tot paarsblauw en komt – zoals verwacht – minder vaak in richtlijnen voor.
• inPolicy laat zien welke onderzoeksgebieden hun weg vinden naar nationale en internationale beleidsdocumenten. Op de kaart zijn meerdere hotspots zichtbaar, met een duidelijke nadruk op het domein volksgezondheid (overwegend geel). Klinische onderwerpen zijn ook vertegenwoordigd, maar minder prominent dan in de richtlijnen.
• inNews visualiseert de maatschappelijke zichtbaarheid in kranten, televisie, radio en digitale media. Hier valt vooral het cluster psychiatrie en neurologie op, met termen als Alzheimer, dementie en ADHD. Ook onderzoek naar COVID-19 springt eruit en kleurt felgeel.