Prinsjesdagplannen: toekomstbestendige en weerbare zorg vraagt structurele investering
Een toekomstbestendig en gezond Nederland bouw je niet met incidentele middelen maar met een langjarige aanpak. Die hoognodige structurele investeringen in een weerbare samenleving, preventie en onderzoek worden niet gedaan, blijkt uit de Prinsjesdagplannen.
Geopolitieke spanningen, extremere weersomstandigheden en actuele incidenten zoals een zorgdatalek maken de urgentie duidelijk om blijvend te investeren in een weerbare samenleving. Bij de presentatie van de miljoenennota gaf minister Heinen van Financiën aan dat een veilig Nederland niet zonder een sterke economie kan. UMCNL-voorzitter Helen Mertens: “Ik zou daaraan willen toevoegen: een veilig Nederland kan ook niet zonder sterke zorg. We roepen het kabinet op om structureel te investeren in het weerbaar houden van onze zorg.”
Langjarig commitment nodig voor weerbare samenleving
Het kabinet stelt volgend jaar eenmalig 250 miljoen euro beschikbaar voor het versterken van de basisnoodzorg. Dit is een goede stap om te bouwen aan de weerbaarheid van de zorg. UMCNL is echter bezorgd dat het kabinet de middelen voor pandemische paraatheid afbouwt en niet structureel investeert in weerbare zorg. Juist nu is een langjarige investering nodig voor het opbouwen van strategische reserves van hulp- en geneesmiddelen, het versterken van veilige data-infrastructuur en onderzoek naar noodzakelijke technologische innovaties. Mertens: “In deze uitzonderlijke tijden staan de umc’s klaar met hun onderzoeks- en zorginfrastructuur om bij te dragen in crisissituaties. In covid-tijd hebben we laten zien dat we snel en flexibel kunnen schakelen en opschalen. Maar om goed voorbereid te zijn, zijn landelijke regie, nauwe samenwerking en politieke steun en middelen hard nodig.”
Ongezonde bezuinigingen worden niet teruggedraaid
Een weerbare samenleving vraagt ook om de basis op orde. De gezondheid van Nederland en de toekomst van onze gezondheidszorg staat namelijk steeds meer onder druk door dubbele vergrijzing, een stijgende zorgvraag en een tekort aan personeel. Om die uitdagingen het hoofd te bieden, is gericht investeren in preventie, onderzoek en innovatie essentieel. UMCNL vindt het dan ook onbegrijpelijk dat het kabinet er niet voor kiest de ingrijpende bezuinigingen op preventie, onderzoek en innovatie terug te draaien. Positief is dat er geïnvesteerd wordt in vaccinaties, bevolkingsonderzoeken en de samenwerking tussen het medische en sociale domein. Voor een effectieve preventiestrategie is het wel nodig om de huidige versnippering van middelen te verminderen.
UMCNL ziet verder dat de Europees afgesproken norm van 3% bbp voor onderzoek en innovatie met de extra bezuiniging van €25 miljoen verder uit beeld raakt. Zonder ingrijpen verliest Nederland zowel economisch als maatschappelijk terrein. Veel kansrijke innovaties blijven dan liggen.
Snel aan de slag met afspraken AZWA
UMCNL is verheugd met de stappen die zorg- en welzijnspartijen samen met het ministerie van VWS zetten in het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA). De umc's kijken ernaar uit om samen te werken aan digitalisering, passende zorg en preventie. Het is daarom goed dat het kabinet middelen beschikbaar stelt om aan de slag te gaan met de afspraken, zoals de inzet van arbeidsbesparende technologie. Mertens: “De bredere uitrol van veelbelovende AI-toepassingen in de zorg kan wat ons betreft niet vroeg genoeg beginnen. De umc’s staan klaar om op te schalen zodat we daadwerkelijk aan de slag kunnen met het verminderen van administratieve lasten, verhogen van werkplezier en verbeteren van de zorg. Hier gaan patiënten en zorgverleners echt iets van merken”.
