We doen het samen
Hoe zorgen we voor een Nederland met zo min mogelijk regionale gezondheidsverschillen? Zorgaanbieders, zorgverzekeraars, GGD’en, gemeenten en inwoners werken hard samen om elke regio gezond(er) te maken en te houden. 29 oktober 2021 vond de derde conferentie van het programma Onderzoek & Innovatie in de regio plaats. Het centrale thema: hoe gaan we van samen denken naar samen doen?
Op naar de praktijk
De conferentie werd afgetrapt door portefeuillehouders O&I Arno Hoes (decaan UMC Utrecht) en Annemie Schols (decaan Maastricht UMC+). Zij vertelden hoe alle partijen de afgelopen twee jaar aan de slag zijn gegaan om die regionale verschillen te verkleinen. De afgelopen twee jaar maar ook daarvoor al hebben de regio’s diverse inspirerende projecten opgezet om de gezondheid van hun inwoners te bevorderen. Elke regio had daarbij zijn eigen prioriteit. De ene regio zette bijvoorbeeld meer in op ouderenzorg, en de andere besteedde juist meer aandacht aan preventie. Landelijk zijn die projecten in kaart gebracht, en zo hebben we kunnen leren van elkaars successen maar ook van zaken die minder goed zijn verlopen.
Huisarts en specialist vinden elkaar
Een van de inspirerende en leerzame initiatieven is ‘Dokteren in tijden van corona’, waarover huisarts Toosje Valkenburg vertelde. Tijdens COVID-19 hebben meerdere partijen elkaar hebben gevonden, en in dit geval vooral de diverse artsendisciplines. Niet alleen de ic’s raakten overvol door COVID-19 maar ook in de wijken is sprake van enorme druk: huisartsen, verpleeghuizen en GGD’en lopen vast. Door ervaringen te delen, werden belangrijke lessen geleerd. Bijvoorbeeld dat er veel ‘verdampte zorg’ is ontstaan: zorg die niet noodzakelijk bleek te zijn, dus niet alsnog verleend hoeft te worden (in tegenstelling tot inhaalzorg).
Niemand is de baas
Kwartiermakers O&I Niek de Wit (UMC Utrecht) en Stef Kremers (Maastricht UMC+) onderstreepten eveneens hoe de afgelopen twee jaar des te meer door de COVID-19-crisis is gebleken hoe vruchtbaar samenwerking in de regio is, en hoe we landelijk van elkaar kunnen leren. Hierbij moeten alle betrokken partijen gezamenlijk eigenaarschap oppakken. De umc’s kunnen het proces ‘top-down’ stimuleren door hun maatschappelijke rol als academische aanjager. Die rol hebben zij gekregen van het ministerie van VWS vanwege hun organisatiekracht, en gecombineerde taken als kennisinstituut, ziekenhuis en onderwijsinstelling. De umc’s kunnen ook evalueren en reflecteren op lopende processen. De inhoud komt ‘bottom-up’ uit de regio’s zelf, van de regionale zorgverleners maar ook, heel belangrijk, van de burgers zelf. Zij zijn aan zet om aan te geven wat nodig is.
Burger meer aan tafel
De belangrijke rol van burgerparticipatie kwam ook duidelijk naar voren in de rondetafelgesprekken, waarbij vertegenwoordigers van alle samenwerkende partijen waren aangeschoven, van umc en algemene ziekenhuizen tot GGD’en en bewonerscollectieven. Hoe krijgen we de burgers meer aan tafel?
En de prijs gaat naar…
Tijdens de conferentie was het ook hoog tijd om de ‘praktijk’ in het zonnetje te zetten. Zestien projecten waren genomineerd voor de Onderzoek en Innovatie Wisseltroffee. Winnaar is geworden: @ease. Jongeren kunnen hierbij laagdrempelig terecht met hun hulpvraag. Vrijwilligers, ervaringsdeskundigen en onderzoekers werken hierbij hard samen om jongeren uit de brand te helpen. Het project is ontstaan in het buitenland, geadopteerd door de regio Maastricht en daarna snel uitgevlogen naar andere regio’s. De wisseltrofee werd in ontvangst genomen door jeugdpsychiater Arne Popma (Amsterdam UMC) en vrijwilligers Rick Koll en Maartje de Vries.
Op naar de toekomst
Iedereen wordt gestimuleerd om zijn rol te pakken in de regio. Samen stellen we concrete (en niet teveel) doelen vast. We vervallen daarbij niet in ‘projectitis’: we streven naar bestendige langetermijnplannen om alle regio’s gezond(er) te maken en te houden. Soms gaan we snel en soms werkt het als een ‘stoofpotje’: stap voor stap leren we elkaars rol kennen en bereiken we ons doel. Hierbij is uiteraard gerichte financiële inbreng van het ministerie van VWS nodig.
Conferentie gemist of wil je nog eens kijken? Door te klikken op de onderstaande links kun je de betreffende onderdelen (terug)zien:
Algemene/Plenaire sessie
Inspiratiesessie Preventie
Inspiratiesessie Burgerparticipatie
Inspiratiesessie Data in de regio
