Betere overdracht bij verplaatsing COVID-patiënten
De COVID-piek van dit voorjaar leidde tot verplaatsing van IC-patiënten tussen ziekenhuizen. Toen werd pijnlijk zichtbaar dat de bijbehorende overdracht van patiëntgegevens op een aantal punten te wensen overliet. De Nederlandse Federatie van Universitair medische centra (NFU) heeft daarom het initiatief genomen om zo snel mogelijk landelijke uitwisseling van de Basisgegevensset Zorg mogelijk te maken. Deze patiënt summary kan dan makkelijk en veilig digitaal met de patiënt meereizen naar het ontvangende ziekenhuis.
“Snelle en veilige digitale overdracht betekent dat patiënten sneller de juiste zorg krijgen”, zegt Mark Kramer, lid raad van bestuur Amsterdam UMC en vanuit NFU verantwoordelijk voor dit project. “We hebben dit voorjaar gezien dat dat nog niet naar wens verliep waardoor de overdracht veel handmatig werk kostte. Daarom hebben wij Registratie aan de bron, een programma van het Citrienfonds, gevraagd om te onderzoeken wat er op korte termijn haalbaar is om die landelijke uitwisseling van patiëntgegevens beter te regelen. We hopen natuurlijk dat er geen grote nieuwe COVID-uitbraak komt, maar als dat toch gebeurt, willen we niet gelijk 2-0 achterstaan.”
Haalbare oplossing
De afgelopen tijd onderzocht Registratie aan de bron of er een oplossing denkbaar is die snel ingevoerd kan worden én die beter is dan de tijdelijke oplossingen die dit voorjaar tijdens de crisis de ergste nood lenigden. Beter betekent in deze context met name dat gegevens rechtstreeks vanuit het elektronisch patiëntendossier (epd) en gestandaardiseerd kunnen worden uitgewisseld, met eenheid van taal en dus eenduidigheid voor de ontvanger. Daar ontbrak het bij eerdere oplossingen veelal aan, met als gevolg dat het ontvangende ziekenhuis zich minder goed kon voorbereiden op de komst van de patiënt. Het goede nieuws is: zo’n oplossing is haalbaar en de NFU heeft inmiddels opdracht gegeven om dit te realiseren. Registratie aan de bron en het landelijke programma Twiin gaan dit samen doen.
Snel inzetten
Registratie aan de bron vergeleek verschillende aanbieders en opties. Twiin kwam daaruit naar voren als de beste oplossing. Bestaande oplossingen kunnen hierop aansluiten. Twiin is een programma van VZVZ (Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie) en RSO Nederland, dat mikt op het realiseren van een landelijk afsprakenstelsel voor het digitaal uitwisselen van patiëntgegevens. Zij maken hiervoor zo veel mogelijk gebruik van bestaande infrastructuren en gemeenschappelijke voorzieningen voor bijvoorbeeld patiënttoestemming. De eerste stap is om de dvd de zorg uit te krijgen. Hiervoor heeft Twiin een oplossing beschikbaar gesteld voor het landelijk uitwisselen van beelden en verslagen. Daar zijn al veel ziekenhuizen bij aangehaakt en het doel is om in september landelijke dekking te hebben. Deze oplossing kan relatief eenvoudig en op korte termijn uitgebreid worden zodat zij geschikt is voor uitwisseling ten behoeve van COVID-patiënten. Het streven is om dit in oktober, dus binnen enkele maanden, voor elkaar te hebben. Adriaan Blankenstein, voorzitter raad van bestuur van VZVZ: “Twiin biedt een generieke oplossing die oorspronkelijk bedoeld is om de dvd de zorg uit te krijgen. Door naast de beelden en verslagen nu ook het uitwisselen van een verwijsbrief en de patiëntsamenvatting, de BgZ, te ondersteunen, maken we die geschikt voor COVID-19-patiënten.” Programmaleider Carolien Bouma van Registratie aan de bron onderstreept: “Juist door de generieke basis en door daarbij gebruik te maken van de BgZ zetten we in Nederland weer een belangrijke stap richting eenduidig en gestandaardiseerd registreren en uitwisselen in de zorg.”
Geen extra registratielast
Uit gesprekken met betrokken intensivisten en andere medisch specialisten kwam naar voren dat de informatiebehoefte bij de overdracht van COVID-patiënten met name bestaat uit het delen van onderwerpen die essentieel zijn voor de zorgprofessionals: diagnostische beelden, eenduidige medische gegevens (de BgZ) en een brief met samenvatting van de arts. Bouma: “Uitgangspunt is dat de gegevensoverdracht rechtstreeks vanuit het epd plaatsvindt en dat het geen extra registratielast met zich meebrengt, dus dat we alleen informatie uitwisselen die toch al wordt vastgelegd als onderdeel van het zorgproces.” De gestandaardiseerde aanpak geeft de mogelijkheid tot een grotendeels geautomatiseerd proces waardoor ziekenhuizen minder handmatige handelingen hoeven verrichten.
Ziekenhuizen aanhaken
Twiin is inmiddels aan de slag om de COVID-uitwisseling mogelijk te maken en om de ziekenhuizen te benaderen om aan te haken. Registratie aan de bron brengt zijn expertise rond uitwisseling van de BgZ in. Het welslagen van het project staat of valt verder natuurlijk met de medewerking van alle ziekenhuizen. Hen zal worden gevraagd om de overstap te maken van de eerdere tijdelijke oplossingen naar Twiin. Mark Kramer vertrouwt erop dat het commitment er komt: “Wij denken dat we met Twiin echt een stap voorwaarts zetten. Nu richten we ons op de COVID-19 patiënten, maar daarna kunnen ook andere patiëntengroepen aangesloten worden. We rekenen erop dat we de ziekenhuizen daarin mee kunnen krijgen. De gesprekken die we daar tot nu toe over hebben gevoerd, zijn in ieder geval positief. Het maatschappelijk belang is kristalhelder; iedereen wil dat de overdracht van COVID-patiënten optimaal wordt geregeld.”
Meer informatie vind je op de websites van Registratie aan de bron en Twiin.
