Gebruik ook je hart en onderbuikgevoel

Rust en ruimte is een centraal thema binnen de sectorplannen. En door de sectorplangelden heeft Eugenie Mac-nack de ruimte gekregen om studenten geneeskunde bewuster te maken wat armoede en sociale uitsluiting voor effect kan hebben op de gezondheid. Op rust is Eugenie - of Eus zoals ze door de mensen op haar uitvalsbasis Buurtcentrum De Boog wordt genoemd - minder snel te betrappen.

Ze vertelt vurig en bevlogen over haar werk voor het UMC Utrecht, waarbij ze naadloos overgaat op haar vrijwilligerswerk dat ze doet voor de Armoedecoalitie Utrecht en in hetzelfde buurthuis. Met deze verbinder heeft het UMC Utrecht en de sectorplannen er iemand bij die zich vol overgave inzet om sociaaleconomische gezondheidsverschillen te verkleinen.

Ervaring

Eugenie voedde als alleenstaande moeder met een minimum inkomen vijf kinderen op en werkte als vrijwilliger bij onder andere de Buurtmaaltijden, de Armoedecoalitie en Buurtcentrum de Boog. Door haar vrijwilligerswerk kreeg ze de mogelijkheid om de mbo-opleiding tot ervaringsdeskundige armoede en sociale uitsluiting te volgen. Uit een klas van 28 mensen haalden er vijf de eindstreep en Eugenie was daar één van.

“Daarna kwam ik in aanraking met het Public Health-team van het UMC Utrecht. Zij waren bezig met een onderzoek naar sporten door kinderen uit gezinnen met weinig geld. Als vrijwilliger ging ik mensen voor dit onderzoek werven. Waar de onderzoeker 1 of 2 enquêtes per week ingevuld kreeg, kwam ik met 14 ingevulde enquêtes op een dag binnen. Daar waren ze dus wel blij mee”, vertelt Mac-nack. “Ik vond dat onderzoek wel interessant en heb een brief geschreven met de vraag of ze daar misschien een baan voor me hadden.”

Bubbel

Inmiddels heeft Mac-nack door de sectorplangelden een aanstelling bij het UMC Utrecht. Ze geeft onder andere college aan studenten geneeskunde over welke invloed armoede op de gezondheid kan hebben. “Heel veel studenten zijn nog nooit echt met armoede in aanraking gekomen. Die leven toch een beetje in een eigen bubbel. Terwijl juist best veel klachten door armoede kunnen komen."

"Ik heb meegemaakt dat een dokter op de automatische piloot een lijstje met vragen afwerkt, maar ik vind het belangrijk dat ze de juiste vragen stellen. Slaapt iemand bijvoorbeeld slecht, dan moet je niet automatisch een slaappil voorschrijven. Als mensen bijvoorbeeld geen fatsoenlijk bed hebben, dan kan je ze beter doorverwijzen naar passende hulp binnen de gemeente. Of geneesmiddelen voorschrijven terwijl iemand die niet eens kan betalen. Dat is tijdverspilling van de dokter en kan confronterend zijn voor de patiënt”, legt Mac-nack uit. “Ik wil de studenten bewust maken dat ze soms door moeten vragen. Dat ze niet alleen met hun hoofd werken, maar dat ze ook hun hart en onderbuikgevoel moeten gebruiken.”

De wijk in

De afdeling Public Health van het UMC Utrecht heeft een maatschappelijk coschap ontwikkeld die alle Utrechtse geneeskundestudenten volgen. Eugenie heeft een belangrijke rol in het structureel aanbieden van dit onderwijs in de wijk. Tijdens het maatschappelijk coschap gaan de studenten een week de wijk in en lopen ze mee bij onder andere de buurtteams, vluchtelingenwerk, de voedselbank, of schuldhulpverlening. Of dus met Mac-nack in Buurthuis De Boog. Hier leren de studenten de context van een patiënt kennen en zien ze welke factoren er allemaal een rol kunnen spelen in ziek worden. Ook maken ze hier kennis met de zorg en professionals in het sociaal domein.

Bewustwording

Naast haar werk in het buurthuis en de colleges die ze geeft, deelt Mac-nack op de afdeling Public Health haar kennis als ervaringsdeskundige ook met haar collega’s. Deze afdeling van het UMC Utrecht doet onderzoek naar en geeft onderwijs over gezondheidsbevordering en gezondheidsbescherming en preventie. En dan voornamelijk op populatieniveau en naar de factoren die de gezondheidstoestand bevorderen, zoals de sociale en fysieke omgeving.

In overleggen kan Mac-nack haar ervaringen delen en haar collega’s meer meenemen in de belevingswereld van de doelgroep. Mac-nack: “Zo wilde mijn collega laatst haar vrijwilligers bedanken door ze mee te nemen naar een voorstelling in de Stadsschouwburg. Heel goed bedoeld natuurlijk, maar dat betekent wel dat je sommige van deze mensen voor het blok zet. Want er zitten mensen bij die heel weinig geld hebben. Een buskaartje naar de schouwburg is voor deze mensen al veel geld en ze zullen misschien de druk voelen om ook een drankje te bestellen. Dit kan mensen onbedoeld een vervelend gevoel geven. Ik geef mijn collega’s dan mee dat ze ook aan zulke dingen moeten denken.”