De NFU stemt, namens de umc’s van Nederland, in met het integraal zorgakkoord (IZA). Het IZA geeft richting aan de grote uitdagingen in de zorg die Nederland de komende jaren staan te wachten. De umc's vinden het belangrijk deze samen op te pakken met alle partijen. Maar het zal niet eenvoudig zijn: het IZA vraagt om een ingrijpende transformatie van het Nederlandse zorgstelsel en ook van het perspectief op zorg door de samenleving.

De NFU heeft onder andere ingezet op duurzaamheid, preventie, concentratie en spreiding, digitalisering en arbeidsmarkt. Over deze onderwerpen zijn volgens de NFU goede afspraken gemaakt. Het is een hoopvol vertrekpunt dat het IZA met een brede vertegenwoordiging uit de zorg, patiëntenvertegenwoordiging, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en ministerie van VWS tot stand is gekomen.

Nederland kampt met stijgende zorgkosten, toenemende arbeidsmarktkrapte en steeds meer patiënten met meerdere chronische aandoeningen. Ook de NFU ziet dat er zware tijden aankomen: de inflatie is gigantisch, we kampen met een energiecrisis en de naweeën van een twee jaar durende pandemie drukken op de zorg. Er is daarom geen twijfel dat er oplossingen nodig zijn om de zorg toegankelijk, betaalbaar en van hoge kwaliteit te houden.

Bertine Lahuis, voorzitter NFU: ‘We zijn ons ervan bewust dat er met het IZA een enorme opgave op ons afkomt, maar niets doen is geen optie. Essentieel is dat alle partijen verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen aandeel in dit geheel. Zo vragen we bijvoorbeeld aan de zorgverzekeraars om in de lokale contractonderhandelingen hun verantwoordelijkheid voor de stijgende prijzen te nemen.’

‘De kracht van het IZA is dat het met al deze zorgpartijen en de VNG tot stand is gekomen. De inflatie en moeilijke maatschappelijke keuzes voor passende zorg, bijvoorbeeld over pakketbeheer, maken het niet eenvoudig. Maar als umc’s willen we onze maatschappelijke rol vervullen en daarom gaan we deze uitdaging niet uit de weg,’ aldus Lahuis.

Concentratie van zorg

Eén van die uitdagingen gaat over de afspraken voor concentratie van zorg. De umc’s vinden dat patiënten recht hebben op de beste kwaliteit van zorg. Samen met andere partijen nemen we graag het initiatief om concrete plannen te maken voor meer concentratie van hoog complexe zorg. Daar nemen we onze ervaringen van de acute zorg en oncologische netwerken in mee, in samenwerking met zorgaanbieders in de regio. We vinden het belangrijk om niet alles tegelijk te doen, maar een zorgvuldig proces in te richten daarvoor.

Preventie en duurzaamheid

In de onderhandelingen heeft de NFU ervoor gepleit om preventie zo breed mogelijke aandacht te geven. Lahuis: ‘Gezondheid wordt namelijk niet alleen beïnvloed door wat je eet of hoe vaak je beweegt, maar ook door luchtkwaliteit of armoede. Dat vraagt om een kabinetsbreed beleid dat gezondheid stimuleert. Het is óók aan het kabinet om dit te laten zien, bijvoorbeeld door de BTW op groente en fruit snel te schrappen.’

Eén stap in de goede richting wordt in het IZA al gezet: er is aandacht voor duurzaamheid in de zorg. ‘We hebben daar lang te weinig aandacht voor gehad!’, aldus Lahuis, ‘terwijl we weten dat klimaatverandering grote gevolgen heeft voor onze gezondheid. We zetten ons in voor een Green Deal 3.0 voor de zorg en willen daarover ook om tafel met de minister van EZK. Duurzaamheid zal in al ons handelen in de zorg terug moeten komen.’

Personeel

De gezamenlijke umc's hebben zowel bij de politiek als aan de onderhandelingstafel aandacht gevraagd voor het personeel. Van hen wordt veel gevraagd. Samen met vakbonden en branches in de zorg pleit de NFU al langer voor de uitvoering van het SER-advies voor de zorg en de bijbehorende middelen. Ook zeggenschap, flexibel opleiden en variatie in loopbanen vinden de umc’s van groot belang. ‘Maar onze grote zorg is wel de historisch hoge inflatie en of we dat kunnen compenseren’, stelt Lahuis.

Uitdagingen

De NFU erkent dat het geen eenvoudig traject wordt. Een grote uitdaging blijft de kostenontwikkeling van dure geneesmiddelen. En ook op het vlak van gegevensuitwisseling in de zorg zien we nog hobbels op de weg. Toch volgen de afspraken over IZA volgens de umc’s de juiste koers. ‘We houden vraagtekens bij de haalbaarheid van het akkoord met de huidige middelen. Het zal voor alle partijen een uitdaging zijn. Maar samen komen we ver,’ stelt Lahuis.